Umowy zawierane na odległość
1. Wprowadzenie
Coraz częściej Konsumenci robią zakupy przez Internet i głównie z myślą o tych Konsumentach powstała ta ustawa. Sam akt prawny wymienia, jakie mogą być to środki porozumiewania się na odległość - jednak wyliczenie ma charakter otwarty. Ważne, aby umowa była zawierana bez jednoczesnej obecności obu stron, przy wykorzystaniu środków porozumiewania się na odległość.
WAŻNE! Ustawa ma zostosowanie tylko między sprzedażą pomiędzy Przedsiębiorcą (Sprzedawca) a Konsumentem (Kupujący).
2. Uprawnienia Konsumenta
Konsument w przypadku zawarcia umowy na odległość może od niej odstąpić bez podania przyczyn, składając stosowne oświadczenie na piśmie w terminie 10 dni od wydania rzeczy (do rąk Konsumenta).
Termin liczony jest od objęcia w faktyczne władanie rzeczy, a nie wydania rzeczy przez Przedsiębiorcę kurierowi. Dopiero wówczas, gdy dostawca przekaze paczkę Konsumentowi zaczyna biec 10dniowy termin. Interpretacja ratio legis, przy założeniu, że ustawa ma służyć ochronie Konsumenta.
Nie jest dopuszczalne zastrzeżenie, że Konsumentowi wolno odstąpić od umowy za zapłatą oznaczonej sumy.
W razie odstąpienia od umowy, umowa jest uważana za niezawartą, a Konsument jest zwolniony z wszelkich zobowiązań. To, co strony świadczyły, ulega zwrotowi w stanie niezmienionym, chyba że zmiana była konieczna w granicach zwykłego zarządu (np. otwarcie opakowania). Zwrot powinien nastąpić niezwłocznie, nie później niż w terminie czternastu dni. Jeżeli Konsument dokonał jakichkolwiek przedpłat, należą się od nich odsetki ustawowe od daty dokonania przedpłaty.
Przy zwrocie świadczenia przez Przedsiębiorcę - poświadcza on to na piśmie.
Jeżeli świadczenie Konsumenta ma być spełnione z wykorzystaniem kredytu lub pożyczki udzielanych przez Przedsiębiorcę albo, gdy umowa przewidywała wykorzystanie kredytu udzielonego na podstawie porozumienia kredytodawcy z Przedsiębiorcą, odstąpienie od umowy zawartej na odległość jest skuteczne także wobec umowy kredytu lub pożyczki zawartej przez Konsumenta.
3. Obowiązki Przedsiębiorcy
Przedsiębiorca ma obowiązek poinformować za pomocą środków porozumiewania się na odległość o prawie do odstąpienia od umowy w ciągu 10 dni od wydania rzeczy. W razie braku takiej informacji - Konsument ma prawo odstąpić od umowy w ciągu 3 miesiecy od dnia wydania rzeczy, gdy umowa dotyczy świadczenia usługi - od dnia jej zawarcia. Jeżeli jednak Konsument po rozpoczęciu biegu tego terminu otrzyma w/w informację, termin ten ulega skróceniu do dziesięciu dni od tej daty.
Pozostałe obowiązki informacyjne Przedsiębiorcy, który jest zobligowany przekazać Konsumentowi informacje o (przekazane w sposób jasny, zrozumiały oraz łatwy do odczytania):
1) imieniu i nazwisku (nazwie), adresie zamieszkania (siedziby) przedsiębiorcy oraz organie, który zarejestrował działalność gospodarczą przedsiębiorcy, a także numerze, pod którym przedsiębiorca został zarejestrowany,
2) istotnych właściwościach świadczenia i jego przedmiotu,
3) cenie lub wynagrodzeniu obejmujących wszystkie ich składniki, a w szczególności cła i podatki,
4) zasadach zapłaty ceny lub wynagrodzenia,
5) kosztach oraz terminie i sposobie dostawy,
6) prawie odstąpienia od umowy w terminie dziesięciu dni, ze wskazaniem wyjątków, o których mowa w art. 10 ust. 3,
7) kosztach wynikających z korzystania ze środków porozumiewania się na odległość, jeżeli są one skalkulowane inaczej niż wedle normalnej taryfy,
8 ) terminie, w jakim oferta lub informacja o cenie albo wynagrodzeniu mają charakter wiążący,
9) minimalnym okresie, na jaki ma być zawarta umowa o świadczenia ciągłe lub okresowe,
10) miejscu i sposobie składania reklamacji,
4. Spełnienie świadczenia
Jeżeli strony nie umówiły się inaczej, przedsiębiorca powinien wykonać umowę zawartą na odległość najpóźniej w terminie 30 dni po złożeniu przez konsumenta oświadczenia woli o zawarciu umowy.
Jeżeli Przedsiębiorca nie może spełnić świadczenia z tego powodu, że przedmiot świadczenia nie jest dostępny, powinien niezwłocznie, najpóźniej jednak w terminie trzydziestu dni od zawarcia umowy, zawiadomić o tym Konsumenta i zwrócić całą otrzymaną od niego sumę pieniężną.
W wypadku, gdy Przedsiębiorca nie może wykonać zobowiązania z powodu choćby przejściowej niemożności spełnienia świadczenia o właściwościach zamówionych przez Konsumenta, Przedsiębiorca może, jeżeli zawarto takie zastrzeżenie w umowie, zwolnić się z zobowiązania przez spełnienie świadczenia zastępczego, odpowiadającego tej samej jakości i przeznaczeniu oraz za tę samą cenę lub wynagrodzenie, informując zarazem Konsumenta na piśmie o jego prawie nieprzyjęcia tego świadczenia i odstąpienia od umowy, ze zwrotem rzeczy na koszt Przedsiębiorcy. Konsument ma prawo odstąpić od umowy w sposób i na zasadach określonych wyżej (pkt 2).
5. Wyłączenia spod ustawy
Względny zakaz - uzależniony od zgody obu stron.
Jeżeli strony nie umówiły się inaczej, prawo odstąpienia od umowy zawartej na odległość nie przysługuje Konsumentowi w wypadkach:
1) świadczenia usług rozpoczętego, za zgodą Konsumenta, przed upływem terminu, o którym mowa w art. 7 ust. 1,
2) dotyczących nagrań audialnych i wizualnych oraz zapisanych na nośnikach programów komputerowych po usunięciu przez Konsumenta ich oryginalnego opakowania,
3) umów dotyczących świadczeń, za które cena lub wynagrodzenie zależy wyłącznie od ruchu cen na rynku finansowym,
4) świadczeń o właściwościach określonych przez Konsumenta w złożonym przez niego zamówieniu lub ściśle związanych z jego osobą,
5) świadczeń, które z uwagi na ich charakter nie mogą zostać zwrócone lub których przedmiot ulega szybkiemu zepsuciu,
6) dostarczania prasy,
7) usług w zakresie gier i zakładów wzajemnych.
Bezwzlędny zakaz - przepisy ustawy bezwzględnie nie mają zastosowania (strony jednak według zasady "swobody umów" mogą przewidzieć np. prawo do odstąpienia od umowy):
1) z wykorzystaniem automatów sprzedających,
2) z wykorzystaniem innych automatów umieszczonych w miejscach prowadzenia handlu,
3) rent,
4) zawartych z operatorami telekomunikacji przy wykorzystaniu publicznych automatów telefonicznych,
5) dotyczących nieruchomości, z wyjątkiem najmu,
6) sprzedaży z licytacji.
WAŻNE! Oznacza to tyle, że produkt zakupiony na aukcji (np. Allegro) w opcji KUP TERAZ podlega pod tę ustawę i przysługują Konsumentowi uprawnienia z niej wynikające, jednak zamówiony produkt w trybie licytacji - już nie.
6. Świadczenie niezamówione
Spełnienie świadczenia niezamówionego przez Konsumenta następuje na ryzyko Krzedsiębiorcy i nie nakłada na Konsumenta żadnych zobowiązań. Przepis ten jest potwierdzeniem niepisanej, ale wyrażanej w orzecznictwie i doktrynie zasady, że "milczenie oblata nie stanowi o przyjęciu oferty".
Konsument, który otrzymał świadczenie niezamówione, nie ma obowiązku informowania Przedsiębiorcy o odmowie przyjęcia tego świadczenia. Konsument nie ma również obowiązku odsyłania świadczenia niezamównionego. Ewentualna utrata świadczenia obciąża Przedsiębiorcę. Konsumenta nie obciążają z racji otrzymania świadczenia niezmówionego żadne obowiązki, ani z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia (art. 405 Kodeksu Cywilnego), ani z posiadania (art. 224 i nast. KC)
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny